“De personenlift is het veiligste vervoersmiddel” kun je lezen als je in Google “Hoe veilig is een lift?” als zoekfunctie opgeeft. Op de tweede plaats staat vliegen. Om dat te bereiken zijn er strenge regels opgesteld aan het ontwerpen, bouwen en onderhouden van liftinstallaties. In deze wekelijkse blog van ORTEON bespreek ik de definities en de bijbehorende wet- & regelgeving ten aanzien van liftinstallaties. Wat kun je doen als je een lift wilt aanschaffen en welke voorschriften zitten er aan het onderhoud en beheer? Lees onze wekelijkse ORTEON Blog Wet- & Regelgeving voor een eenvoudige uitleg van dit onderwerp.
Algemeen
Bij het verticaal verplaatsen, tillen en hijsen in een gebouw komt heel wat kijken. Bij het schrijven van deze blog was het belangrijk om te focussen. In het vooronderzoek kwamen de volgende onderwerpen langs:
- Liftinstallaties
- Brandweerliften
- Hijs- en hefwerktuigen
- Roltrappen
- Trapliften
In deze publicatie-reeks start ik met het eerste onderwerp. Er is genoeg over te vertellen: De Liftinstallatie. De andere onderwerpen zal ik later verder belichten.
De Wet en bijbehorende normen
In Europa hebben we de regels opgesteld voor de veiligheid van liften: De Richtlijn 2014/33/EU. Daarin staat de definitie: “Een werktuig dat bepaalde stopplaatsen van gebouwen en bouwwerken bedient, met behulp van een kooi die langs vaste, ten opzichte van het horizontale vlak meer dan 15 graden hellende leiders beweegt, en die bestemd is voor vervoer van
- personen,
- personen en goederen,
- uitsluitend goederen indien de kooi betreedbaar is, d.w.z. dat een persoon er zonder moeite kan binnen gaan, en uitgerust is met bedieningsorganen die in de kooi of binnen het bereik van een zich daarin bevindende persoon gesitueerd zijn.
- Liften die een volstrekt vaste baan in de ruimte volgen, al bewegen zij niet langs leiders, bijvoorbeeld door schaarconstructie geleide liften.”
Omdat het een zelfstandig bewegend apparaat is, geldt ook de Europese richtlijn voor machines. De Richtlijn 2006/42/EG
Voor deze richtlijnen zijn toepassingsnormen opgesteld: De NEN-EN-81-20:2020 voor het vervaardigen van zulke installaties en de NEN-EN-81-80:2019 voor het verhogen van de veiligheid van bestaande liftinstallaties. Speciaal voor het opstellen van onderhoudsinstructies van bestaande liften is de NEN-EN 13015 bedoeld.
Nieuwe installaties
Lift-Installatie worden geleverd en geïnstalleerd door de fabrikanten. Deze zijn productaansprakelijk. De installatie moet na de installatie worden gekeurd, alvorens hij in gebruik genomen mak worden. Deze keuring wordt door de fabrikant verzorgd. Alleen 100% goedgekeurde liften mogen in gebruik worden genomen. De keuring wordt gedaan door een notified body, zoals het Liftinstituut of TüV. De liftenproducent moet bij elke lift een onderhoudsinstructie conform de NEN-EN 13015 leveren. Zo weten de eigenaar en het onderhoudsbedrijf precies wat er gedaan moet worden om de lift van het begin tot het eind van de levenscyclus in goede en veilige staat te houden. Na de ingebruikname valt de lift onder de verantwoordelijkheid van de eigenaar.
Onderhoud en beheer
De eigenaar is volgens de Richtlijn verplicht om de installatie veilig in gebruik te houden. Daarvoor dient deze zich te houden aan de onderhoudsinstructie van de fabrikant. De eigenaar van de installatie dient te organiseren dat de gekozen onderhoudsfirma aan de volgende kwalificaties voldoet:
“het onderhoud conform de onderhoudsinstructie van de fabrikant moet worden uitgevoerd en dat reserveonderdelen, specifiek gereedschap en instelapparatuur beschikbaar moeten zijn. Ook moet het onderhoudspersoneel goed opgeleid zijn. Verder geldt dat monteurs 24 uur per dag beschikbaar moeten zijn voor de bevrijding van opgesloten passagiers. Daarnaast moeten achterstallig onderhoud en noodzakelijke renovatie worden gemeld, evenals gevaarlijke situaties waarbij de lift moet worden uitgeschakeld. Ook moet de onderhoudsfirma via een assessment (oftewel een risicoanalyse) de risico’s van het op zich nemen van het onderhoud in kaart brengen. En, indien nodig, moet deze firma ook, in samenspraak met de eigenaar, maatregelen nemen om de risico’s voor monteur en eigenaar weg te nemen. Dit moet gebeuren voordat de overeenkomst getekend wordt.“(bron: liftinstituut)
Periodieke keuring
De periodieke keuring (certificering) gebeurd door een Notified Body (officiële keurende instantie) binnen 12 maanden na de opleverkeuring. Daarna moet de installatie elke 18 maanden worden gekeurd. Indien de lift als bouwlift wordt gebruikt, zijn de termijnen verkort naar maximaal 3 maanden! Er dient steeds een geldige certificering te zijn van een liftinstallatie. Indien deze certificering verloopt, moet de eigenaar ervoor zorgen dat de lift niet meer gebruikt wordt. De inspectie SZW ziet hierop toe en kan de eigenaar een boete opleggen als de lift niet is gecertificeerd en toch gebruikt wordt.
Borging
Met de volgende documenten kan de eigenaar aantonen dat deze aan bovenstaande eisen voldoet:
- Uniek logboek (liftboek) per installatie
- Onderhoudsrapporten
- Inspectierapport, -sticker en -certificaat van goedkeuring, afgegeven door Notified Body. De sticker moet zichtbaar zijn aangebracht in de liftcabine.
Kunnen we helpen?
ORTEON is in 2018 gestart met het doel om u te helpen onbezorgd te voldoen aan wet- en regelgeving ten aanzien van uw gebouwen en installaties. Wij helpen onze klanten zelf te voldoen aan de regels, en stellen daar handvatten voor ter beschikking. Natuurlijk kunt u ons ook inschakelen om de zorg uit handen te nemen. Zie https://www.orteon.nl/ voor meer informatie.